Endonezya'nın Siyasi Görünümü

Güneydoğu Asya Uluslar Birliği’nin (ASEAN) kurucu üyelerinden olan Endonezya, G-20 üyesi tek ASEAN ülkesi ve Hindistan ile ABD’nin ardından dünyanın en büyük üçüncü demokrasisidir.

Anayasasına göre Cumhuriyet rejimine sahip üniter bir devlet olarak tanımlanan Endonezya’da “Pançasila” (5 ilke) devletin anayasal temel ilkesi olarak kabul edilmiştir. Buna göre Endonezya Cumhuriyeti, tek Tanrı, adil ve medeni insanlık, Endonezya’nın birliği, temsilciler arasında istişarelerin erdemine dayalı demokrasi ve tüm Endonezya halkı için sosyal adalet prensiplerine dayanmaktadır.

Ülkede Cumhurbaşkanlığı seçimleri ilk defa 2004 yılında doğrudan halk oylamasıyla yapılmıştır. Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı 5 yıllık bir süre için halk oylamasıyla seçilmekte ve en fazla 2 dönem görev yapabilmektedir.

İki kamaralı Halkın Danışma Meclisi (MPR), 580 üyeli Temsilciler Meclisi (DPR) ve 152 üyeli Bölgesel Temsilciler Konseyi’nden (DPD) müteşekkildir. Üyeleri genel seçimle belirlenen DPR, asıl yasama organıdır. Bir kanun tasarısının yasalaşması DPR üyeleri ile Cumhurbaşkanının ortak onayını gerektirmektedir. Endonezya’nın 38 eyaleti genelinde yapılan yerel seçimlerle belirlenen DPD ise bölgesel özerkliği ilgilendiren merkez-yerel yönetim ilişkileri, illerin oluşumu, doğal kaynakların yönetimi alanlarında DPR’ye yasa teklifi sunabilmektedir.

Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olup, Bakanları doğrudan atama ve azletme yetkisine sahiptir. Bakanlar Cumhurbaşkanı'na, Cumhurbaşkanı ise MPR'ye karşı sorumludur.

Endonezya 38 eyaletten oluşmaktadır. Bu eyaletlerden Aceh ve Papua Eyaletleri Özel Otonomi statüsünü haizdir.

Son Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 14 Şubat 2024 tarihinde yapılmıştır. Cumhurbaşkanı adaylarından mevcut Savunma Bakanı Prabowo Subianto (Gerindra Partisi Genel Başkanıdır) Cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmış olup, 20 Ekim 2024 tarihinde görevi Cumhurbaşkanı Joko Widodo’dan devralması beklenmektedir.

Seçimlerde %4 barajını geçen 8 siyasi parti Parlamentoya girmeye hak kazanmıştır.

Genel Seçimlerde PDI-P %16,72 oy oranıyla birinci, Golkar %15,29 oy oranıyla ikinci, Gerindra ise %13,29 oy oranıyla üçüncü sırada yer almıştır.